• ZorRAM - rozszerzenie pamięci Zorro III

22.09.2010 18:17, autor artykułu: Radosław "strim" Kujawa
odsłon: 5345, powiększ obrazki, wersja do wydruku,

ZorRAM Dzięki firmom E3B, Individual Computers i AmigaKit właściciele dużych Amig mogą rozszerzyć pamięć bez popadania w długi. W marcu 2010 zapowiedziano kartę pamięci ZorRAM, kilka tygodni później była ona już dostępna w sprzedaży. Kupić można ją w dwóch wersjach: 128 MB oraz 256 MB.

Karta ZorRAM wymaga komputera z szyną Zorro III, więc de facto przeznaczona jest dla Amigi 3000 i Amigi 4000 (także w wersji tower). Przez producentów zalecany jest układ Buster w wersji 11, choć u mnie karta działa bez problemów także z Busterem 7. Karta nie działa z wersją 9.

Płytka jest niewielkich rozmiarów - długości slotu Zorro i wysokości ok. 1/3 typowej karty. Wygląda na prostą, lecz wykonaną bardzo nowocześnie. Znajduje się na niej jedynie układ CPLD, oscylator i kości pamięci SDRAM. Warto zaznaczyć, że ZorRAM jest pierwszym seryjnie produkowanym rozszerzeniem pamięci do Amigi, który wykorzystuje pamięci SDRAM. Sama pamięć jest bardzo szybka - czas dostępu 5 ns. Wydajność karty ZorRAM jest jednak ograniczona przepustowością szyny Zorro III, więc jest niższa niż pamięci na karcie turbo i płycie głównej.

Istnieje możliwość instalacji więcej niż jednej karty ZorRAM w komputerze, jednak maksymalna ilość obsługiwanej pamięci jest uzależniona od posiadanego akceleratora. Na przykład w przypadku kart GVP 4060DT i Commodore A3640 można włożyć 4 karty po 256 MB, co łącznie daje 1 GB dodatkowej pamięci.

ZorRAM Karta jest automatycznie wykrywana i konfigurowana w AmigaOS. Osobiście miałem okazję przetestować ją jedynie z systemami AmigaOS 3.1 i 3.9, ale powinna być kompatybilna ze wszystkimi wersjami AmigaOS 68k. Powinna działać także z innymi systemami operacyjnymi, które obsługują pamięć Zorro III (Linux, NetBSD). Podobno karta nie jest kompatybilna z AmigaOS 4.x, lecz brak na ten temat oficjalnych informacji.

Testów ZorRAM 128 MB dokonałem w Amidze 3000 z kartą A3640 (68040 25 MHz). Wydajność zmierzyłem programem "Bustest". Najlepszy wynik uzyskany dla zapisu to 6,8 MB/s, a dla odczytu 6,0 MB/s. Niezły wynik, jeśli dokonamy porównania z pamięcią Fast na płycie, która osiąga w tej konfiguracji wydajność do 8,2 MB/s. Stąd można pobrać plik z pełnymi wynikami testów. Testy były wykonane przy wyłączonej pamięci podręcznej procesora, gdyż wpływa ona negatywnie na wyniki testów (więcej na ten temat w dokumentacji programu "Bustest").

Na konfiguracjach z szybkimi kartami 68060 ZorRAM powinien osiągać wydajność do ok. 10,5 MB/s. Najlepsze wyniki ZorRAM powinien uzyskać tam, gdzie wykorzystywany jest tryb burst, w szczególności w połączeniu z kartami 68030 50 MHz. Może osiągnąć wówczas transfer do ok. 13 MB/s. Osobom zadającym sobie pytanie - dlaczego tak się dzieje polecam ten dokument.

Na koniec pojawia się pytanie: czy warto? Moim zdaniem zależy to od posiadanej konfiguracji. Zdecydowanie tak, gdy nie posiadamy karty turbo (goła A3000, A4000 CR) lub posiadamy kartę bez rozszerzenia pamięci (np. A3640, Blizzard 4030). Koszt zakupu nowej karty ZorRAM jest wielokrotnie niższy niż zakupu używanego akceleratora. Karta przyda się też użytkownikom, którzy mają już karty turbo z rozszerzeniem pamięci, lecz ilość pamięci na akceleratorze jest dla nich niewystarczająca.

Sens zakupu ZorRAM jest zdecydowanie mniejszy, gdy posiadamy szybką kartę turbo z dostępnymi wolnymi slotami na pamięci SIMM. Rozszerzenie pamięci na karcie turbo zawsze będzie najlepszym wyjściem (jeśli chodzi o wydajność). Różnica pomiędzy szybkością działania pamięci na karcie turbo oraz pamięci na szynie Zorro III będzie w takiej konfiguracji bardzo duża. Jeżeli ZorRAM zostanie zainstalowany w takim systemie, to będzie on konfigurowany jako pamięć alokowana w ostatniej kolejności, tj. dopiero gdy szybsza pamięć na karcie turbo i płycie głównej zostanie wyczerpana. Tak dzieje się też w przypadku gdy mamy do dyspozycji jedynie pamięć na płycie głównej i na Zorro. Sama instalacja ZorRAM nie zmniejszy wydajności systemu i może być on spokojnie używany jako wolniejszy "zapas" w sytuacjach kryzysowych.

Kartę zakupić można jedynie za pośrednictwem firmy AmigaKit. Cena wynosi 119 euro za wersję 128 MB i 185 euro za 256 MB (wrzesień 2010). Sklep oferuje też usługę rozszerzenia pamięci karty 128 MB do 256 MB.

    
komentarzy: 3ostatni: 03.02.2011 00:16
Na stronie www.PPA.pl, podobnie jak na wielu innych stronach internetowych, wykorzystywane są tzw. cookies (ciasteczka). Służą ona m.in. do tego, aby zalogować się na swoje konto, czy brać udział w ankietach. Ze względu na nowe regulacje prawne jesteśmy zobowiązani do poinformowania Cię o tym w wyraźniejszy niż dotychczas sposób. Dalsze korzystanie z naszej strony bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej będzie oznaczać, że zgadzasz się na ich wykorzystywanie.
OK, rozumiem