kategoria: Sprzęt
[#1] Kondensatory tantalowe
Hej, ostatnio wrzuciłem na międzynarodową grupę amigową na fejsie zdjęcie PCB mojej A1200 dotyczące tematu złącza klawiatury. Pierwsza reakcja, którą zebrałem, to "wymień natychmiast te kondensatory!! wybuchają!!". Do dyskusji włączył się między innymi John Hertell, skądinąd dosyć znany w świecie amigowym fachowiec, oferując mi wymianę na właściwe kondki za free. Przyznam, że gdy oddawałem moje amisie do recapu, kompletnie nie znałem tematu. Magikowi od lutownicy powiedziałem tylko "daj te, które uważasz za najlepsze". Teraz trochę pogrzebałem, poczytałem i już wiem nieco więcej. Nie będę tutaj pytał, jakie kondensatory polecacie, bo wiem że temat już był wałkowany, a swoje zdanie sobie już w miarę wyrobiłem. Moje pytanie brzmi natomiast: kto tutaj na forum miał już styczność z "eksplodującymi" tantalami na PCB swojej (czy znajomych) amisi?
[#2] Re: Kondensatory tantalowe

@eraser, post #1

W Amidze akurat nie, bo w swoich w życiu bym tantali nie zamontował, ale z eksplodującymi to i owszem.

Ostatnia aktualizacja: 04.10.2020 20:20:02 przez Krashan
[#3] Re: Kondensatory tantalowe

@eraser, post #1

Jak dasz tantala na 10v w miejsce gdzie ma być 35v to zrobi ładne BUM! OK
[#4] Re: Kondensatory tantalowe

@eraser, post #1

Mam kilka A1200 i A600 z tantalami i kilka ze standardowymi SMD.
Każda z Amig pracuje poprawnie.
Wg mnie to najważniejsze aby wymienić stare elektrolity,umyć płytę,zrobić przegląd padów i ścieżek wokół kondensatorów.
No i oczywiście nie kupować kondensatorów w cenie 1zł za 20 sztuk.
[#5] Re: Kondensatory tantalowe

@eraser, post #1

Mi kiedyś dawno ktoś wlutował tantale na odwrót i nawet to ich nie uszkodziło kiedy właczyłem prąd. Od tego momentu już sam lutowałem i wlutowałem ich dziesiątki i żaden mi jeszcze nie wybuchł w Amigach. Aby nie wywoływać dyskusji dodam że lutuję tantale, elektrolity i polimery. Elektrolity daję zwykle do audio. Stosuję zapas napięcia, szczególnie im bliżej zasilacza. Dobry kondensator z zapasem nie powinien nigdy zrobić problemów. Przyznam że zdarzało mi się zrobić recap zrecapowanego sprzętu.
[#6] Re: Kondensatory tantalowe

@eraser, post #1

Magikowi od lutownicy powiedziałem tylko "daj te, które uważasz za najlepsze".


Dobrej jakości kondensatory tantalowe
nie powinny stanowić kłopotu.
W twoim przypadku jednak nie wiesz,
jakie kondensatory zostały użyte.
Dlatego wymiana na elektrolityczne
dobrej jakości (105 stopni C i min. 2000h)
byłaby wskazana.
[#7] Re: Kondensatory tantalowe

@mmarcin2741, post #6

Akurat to dokładnie wiem, bo mam listę:

2 x 1000uF/10V KEMET polimerowe
2 x 470uF/16V XCON polimerowe
4 x 100uF/16V AVX tantalowe
2 x 47uF/16V AVX tantalowe
5 x 22uF/35V KEMET tantalowe
3 x 10uF/35V AVX tantalowe
[#8] Re: Kondensatory tantalowe

@eraser, post #1

Tantalowe są bardziej wrażliwe na nieprawidłowe napięcie. Podstawa to dobry i pewny zasilacz.
A stare kondy trzeba wymienić bo ostatnio taki stary elektrolit wystrzelił mi praktycznie w twarz a smród przy tym był niemiłosierny - tyle, że było to w retro piecu.
[#9] Re: Kondensatory tantalowe

@eraser, post #1

Do dyskusji włączył się między innymi John Hertell,

Pokazywał może jakieś zdjęcia mikroskopowe płyt po wybuchach tantali?
IMHO prawdopodobieństwo, że strzeli Ci tantal jest mniej więcej takie samo jak to, że padnie Ci w tej Amidze cokolwiek innego.
Sam nie daję tantali tam gdzie warunki/gabaryty pozwalają zastosować zwykłe, przyzwoite elektrolity, ale zdarzyło mi się kilka razy. W A1200, którą mam w towerze siedzą już od 10 lat. GBA1000, płyta została zaprojektowana pod tantale więc też. Poza tym mam niezliczoną ilość urządzeń elektronicznych fabrycznie wyposażonych w tantale. Raz wlutowałem jednego chłopaka odwrotnie i spektakularnie strzelił. Posprzątałem, pomyłem i dałem nowy.
[#10] Re: Kondensatory tantalowe

@eraser, post #7

Kemet i AVX są spoko. X-CON to tani chińczyk, może nie zupełna porażka, ale ja bym ominął. Na szczęście, o ile to prawdziwe polimery, nie wyciekną, a ewentualne uszkodzenie będzie mniej widowiskowe (i katastrofalne) niż przy tantalu. Tantale są wrażliwe na przepięcia, więc cała nadzieja w dobrym zasilaczu...
[#11] Re: Kondensatory tantalowe

@Krashan, post #10

470uF są chyba tylko do transmisji sygnału video na composite, więc to drobiazg.
Natomiast zamiast 47uF/16V sugerował bym raczej 47uF/25-35V, bo napięcie robocze tam to 12V. Ponadto na torze audio 2 z 22uF powinny być bipolarne, więc tu tantale to zły wybór, ale nie przewiduję skutku gorszego niż spadek jakości dzwięku, jeśli kondensatory były z pewnego źródła.
[#12] Re: Kondensatory tantalowe

@orila, post #11

Ponadto na torze audio 2 z 22uF powinny być bipolarne

No nie, co zostało już dowiedzione. Każdy może sobie to sprawdzić przy pomocy multimetru.
[#13] Re: Kondensatory tantalowe

@eraser, post #1

Ja miałem przypadek z tantalem, który się zapalił, bo był wlutowany odwrotnie i z polimerami 16V na liniach 12V/-12V, które się uszkadzały i zapalały, prawdopodobnie przez zasilacz impulsowy mean-well,który mógł generować podwyższone napięcie przy włączeniu. Czytałem, że napięcie przebicia tantala maleje wraz z temperaturą, więc należy stosować kondensatory z napięciem znamionowym wyższym około 2 razy, czyli na 5V dajemy 10V, a na 12V kondensator 25V.
[#14] Re: Kondensatory tantalowe

@Kilos, post #12

Stosuję zasadę że jak nie jestem pewien lub schemat podaje że NP to przepłacam i wstawiam bipolara. Oryginalne elektrolity faktyczne są spolaryzowane w 1200, ale w CDTV są bipolary. Wiem że to inne sprzęty, ale na razie nie chciało mi się analizować sygnałów aby sprawdzić zasadność użycia jednych lub drugich kondensatorów.
[#15] Re: Kondensatory tantalowe

@orila, post #14

W którym miejscu są bipolarne w CDTV? Widziałem w CD-ROMie, na płycie tez są takowe?
[#16] Re: Kondensatory tantalowe

@WyciorX, post #15

W CDTV na płycie są 2 bipolarne 22uF koło gniazd chinchy na scieżce audio ( przynajmniej w mojej), a w cdromie są 3 bipolary. W CDROMie jest ponadto jeden 10uf wlutowany odwrotnie wzgledem oznaczenia na PCB. Widziałem też CDROMy z inna liczbą kondensatorów.
Może wszystko zależy od rewizji PCB... 2.2 vs 2.2.1 vs 2.3... nie wiem.

Ostatnia aktualizacja: 04.10.2020 23:35:38 przez orila
[#17] Re: Kondensatory tantalowe

@orila, post #14

No nie, w CDTV na płycie nie ma kondensatorów bipolarnych, przynajmniej w tych, które widziałem.
Jest tak samo jak w innych Amigach, kondensatory spolaryzowane są stałym napięciem ~2.5V.
W CDTV występuje inny problem, są tam 2 OP-Ampy, mixowane są sygnały z CD i Pauli. Sygnał z Pauli jest mocno przesterowany. Prawdopodobnie chodziło o to żeby podnieść sygnał mniej więcej do poziomu tego z CD i coś nie pykło. Zmieniałem u siebie wartości kilku elementów przy okazji audio fixa żeby trochę obniżyć poziom.

Ostatnia aktualizacja: 04.10.2020 23:23:03 przez Kilos
[#18] Re: Kondensatory tantalowe

@eraser, post #1

Ryzyko wybuchu zwiększa się w raz z niepewnością pochodzenia kondensatorów.



U mnie w A1200 C821 dostał nagłego zwarcia. Oryginalny zasilacz ma małą moc na lini 12V i nie doszło do wybuchu. Nawet się nie zadymił ani nie nagrzewał. Nie ja wymieniałem kondensatory, więc nie znam źródła.
Wyglądał tak
[#19] Re: Kondensatory tantalowe

@Krashan, post #10


Tantale są wrażliwe na przepięcia, więc cała nadzieja w dobrym zasilaczu...

Urban legend.
Jak na linii +5V pojawi się przepięcie +12V, to palą się układy scalone.
I uszkodzony tantal (czy tez kilka tantali) jest wtedy najmniejszym problemem.
[#20] Re: Kondensatory tantalowe

@stachu100, post #19

Krótko i na temat.
Amen.
Ostatnia uwaga z mojej strony.
Zakładajcie okulary przy lutowaniu kondensatorów.Koszt niewielki.
Kondensatory można wymienić,oczy trudniej😉

Ostatnia aktualizacja: 05.10.2020 12:14:53 przez ak47
[#21] Re: Kondensatory tantalowe

@stachu100, post #19

Zależy o jakich okolicznościach powstania tego przepięcia mówimy i gdzie. U mnie tantale 16V na liniach 12V i -12V się pouszkadzały gdy podłączyłem zasilacz mean-well (zwarcie albo podpalenie), Amigi działają dalej. Inną sytuacją jest pojawienie się podwyższonego napięcia podczas pracy, a inną przez krótką chwilę przy włączeniu zasilania, bo wtedy kondensatory, które nienaładowane stanowią zwarcie do masy, przejmują na siebie do pewnego stopnia i czasu to przepięcie. Przydałyby się w Amidzie diody ESD i bezpieczniki do pary na każdej linii.
[#22] Re: Kondensatory tantalowe

@snifferman, post #18

Chińczycy szlifują jak widać nie tylko procesory.
[#23] Re: Kondensatory tantalowe

@eraser, post #1

Ja podchodzę to tego następująco. Jeżeli na płycie są kondensatory elektrolityczne, polimerowe lub tantalowe to właśnie na takie wymieniam. Nie staram się być mądrzejszy od projektantów. Nie jestem inżynierem i nigdy nim nie będę. Inne podejście do tematu powoduje tylko kłopoty. Gdy zleciłem wymianę kondensatorów to sam dostarczyłem odpowiednie. Wystarczy użyć słowa klucz w wyszukiwarce tj. "Amiga 1200 cap list".
[#24] Re: Kondensatory tantalowe

@cheslavic, post #23

Mądrość projektantów nie zawsze równo idzie w parze z jakością, co z ceną. Elektrolity są tańsze od tantali czy polimerów, więc byłbym zdziwiony, gdyby C= takie montowało.
[#25] Re: Kondensatory tantalowe

@WyciorX, post #24

To wszystko ze względu na planowane postarzanie produktu, które jest w użyciu od lat 90'. Jeżeli komuś zależy na trwałości może użyć kondensatorów elektrolitycznych premium. Lista producentów takowych znajduje się tutaj.

Nikomu już nie zależy poza odbiorcą danego produktu, aby pracował jak najdłużej. Ciekawym przykładem długo działającego urządzenia jest żarówka "Centennial Light", która świeci od 1890 roku. Oto artykuł na wikipedii, oraz link do strony na której jej praca jest monitorowana przez kamerę.

Ostatnia aktualizacja: 05.10.2020 14:04:04 przez cheslavic

Ostatnia aktualizacja: 05.10.2020 14:05:47 przez cheslavic
[#26] Re: Kondensatory tantalowe

@cheslavic, post #25

Myślę, że jeśli chodzi o Amigę, to chęć montowania czegoś innego niż elektrolitów wynika z ich tendencji do wysychania i wylewania po jakimś czasie, nawet jeśli miałyby wylać dopiero za 10 lat. Odnoście tej żarówki, to warto sobie obejrzeć film pt. Spisek żarówkowy" jeśli jeszcze ktoś nie widział.
[#27] Re: Kondensatory tantalowe

@WyciorX, post #21


U mnie tantale 16V na liniach 12V i -12V się pouszkadzały

Nie tantale, tylko podróbki tantali.
To tak gwoli wyjaśnienia.

Jest filmik na YouTube gdzie facet testuje takie podróbki.
I takowe tantale noname palą się trochę poniżej napięcia znamionowego w temperaturze pracy 20 stopni Celsjusza.
[#28] Re: Kondensatory tantalowe

@WyciorX, post #26

Tylko, że nic nie jest wieczne. Kondensatory wysychają lub wylewają głównie przez zaniedbania. Najlepszym sposobem na długie życie sprzętu jest go używać. Co do spisku żarówkowego idealnym zabezpieczeniem jest soft-start na 230V. Zauważ, że głównie do spalenia dochodzi podczas włączania światła.

Ostatnia aktualizacja: 05.10.2020 14:24:55 przez cheslavic
[#29] Re: Kondensatory tantalowe

@WyciorX, post #26

Odnoście


Co mamy odnosić? ;)
[#30] Re: Kondensatory tantalowe

@eraser, post #1

chyba widziałem ten wątek :D
a jak z tym slotem do keyborda? znalalazłeś czego szukałeś?
podałem Ci tam stronkę :P

Ostatnia aktualizacja: 05.10.2020 15:22:56 przez mateusz_s
Na stronie www.PPA.pl, podobnie jak na wielu innych stronach internetowych, wykorzystywane są tzw. cookies (ciasteczka). Służą ona m.in. do tego, aby zalogować się na swoje konto, czy brać udział w ankietach. Ze względu na nowe regulacje prawne jesteśmy zobowiązani do poinformowania Cię o tym w wyraźniejszy niż dotychczas sposób. Dalsze korzystanie z naszej strony bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej będzie oznaczać, że zgadzasz się na ich wykorzystywanie.
OK, rozumiem