Omówienie cech systemu

Pełna lista cech systemu AmigaOS 4.0 znajduje się na stronach http://os.amiga.com, a jej polska wersja tutaj (wkrótce). Poniższy artykuł zawiera szersze omówienie niektórych cech.

Exec SG

Exec jest częścią każdej wersji AmigaOS, a zajmuje się on doglądaniem prawie wszystkiego co związane jest z taskami. Moduł zajmuje się kontrolą wielozadaniowości (multitaskingu) Amigi, otwieraniem i współdzieleniem systemowych bibliotek i innych elementów. Zajmuje się także komunikacją pomiędzy programami a taskami. Na potrzeby AmigaOS 4.0 Exec został całkowicie przepisany. Zmienił także nazwę na Exec SG. Zachował wszystkie cechy i funkcje Execa znanego z AmigaOS 3.9 oraz zyskał kilka nowych, bardzo ważnych takich jak:

• Interpretowana emulacja procesora 68040 wraz z koprocesorem matematycznym dla programów z klasycznej Amigi,
• podstawowa ochrona pamięci,
• polepszone wychwytywanie błędów i radzenie sobie z nimi,
• Obsługa stronicowania pamięci, która umożliwia implementację natywnego podsystemu pamięci wirtualnej,
• pełna, zgodna z systemem kontrola MMU przez nowe API. Monitorowanie i automatyczne zwiększanie stosu w celu zabezpieczenia przed zawieszaniem się i nadpisywaniem danych przez aplikacje potrzebujące dużego obszaru stosu,
• zintegrowana obsługa kart PCI.

Intuition

Elementy wykorzystywane przez większość aplikacji kontrolowane są przez Intuition. Ta część systemu dogląda wskaźnika myszy, ekranów, okien, gadżetów, menu i wszystkich związynych z tym zdarzeń. Intuition zajmuje się także API, włączając w to także GadTools - domyślny systemowy mechanizm dostarczający standardowy zestaw gadżetów wykorzystywanych przez aplikacje. Obecnie system GadTools wypierany jest przez systemy zastępcze takie jak MUI czy dołączone do systemów OS 3.5/3.9 ReAction. W AmigaOS 4.0 Intuition zostało całkowicie przepisane, wreszcie umożliwiając bardzo elastyczne edytowanie jego ustawień, a także bardzo konfigurowalną wizualizację. W znacznym stopniu przyczyniło się do tego zintegrowanie ReAction z całym systemem. Od wersji AmigaOS 4.0, system GadTools, zamiast własnych klas, wykorzystuje system klas ReAction tworząc spójny wygląd nowych i starych aplikacji. MUI i Triton dla OS4.0 będą wstępnie skonfigurowane tak, aby naśladować standardowy wygląd systemu, ale nadal będą używać własnych gadżetów.

Ustawienia pozwalają na stosowanie gradientów i obrazków pod prawie każdym elementem kontrolowanym przez Intuition. Efekt - okienka, menu, gadżety i belki ekranów mogą wyglądać tak, jak życzy sobie tego użytkownik, bez zagrożenia dla stabilności całego systemu (która jak do tej pory mogła być znacznie zachwiana z uwagi na stosowane w tym celu wszelkiego rodzaju łatek). Okienka można również wysuwać poza obręb ekranu tak, jak umożliwia to większość innych systemów.

System graficzny

AmigaOS zawsze wymagał dodatkowego oprogramowania, które zapewniałoby obsługę kart graficznych. Picasso96 i CyberGraphX to dwa popularne systemy. AmigaOS 4.0 po raz pierwszy w historii posiada zintegrowany system graficzny. Wybór padł na Picasso96, który został odpowiednio zmodyfikowany i poprawiony. Usunięto całkowicie elementy napisane w asemblerze, a części systemu takie jak intuition.library, graphics.library i layers.library zostały odpowiednio dostosowane. Picasso96 pracuje obecnie natywnie pod PPC co sprawia, że obsługa kart graficznych dostała przysłowiowego "kopa".

Planowane jest stworzenie nowych sterowników do całej gamy różnych kart graficznych dostępnych na rynku, włączając w to najpopularniejsze ostatnimi czasy karty serii ATI Radeon. System obsługi grafiki 3D powstaje na bazie istniejącego Warp3D, znanego z Amigi klasycznej. Z czasem jednak zostanie zastąpiony przez całkiem nowy system zwany Warp3D Nova, który będzie wykorzystywał możliwości konkretnych kart graficznych (czego obecnie stosowanej wersji Warp3D V4 nadal brakuje) (jak wiadomo od lipca 2005 roku, rozwój projektu Warp3D Nova został porzucony - przyp. mailman). Dołączony zostanie również port MesaGL, który umożliwi prostsze portowanie aplikacji wykorzystujących OpenGL lub MesaGL.

System dźwięku

Każdy obecny posiadacz Amigi powinien wiedzieć czym jest AHI. Ten interfejs dźwięku umożliwia obsługę dowolnej karty dźwiękowej, o ile posiadamy do niej stosowne sterowniki. AHI V6 jest zintegrowane z AmigaOS 4.0 i posiada spore zaplecze sterowników obsługujących karty dźwiękowe. Z uwagi na brak układu Paula na płycie AmigaOne, uzyskanie dźwięku ze starszych aplikacji bezpośrednio odwołujących się do układu może być trochę kłopotliwe. W takich przypadkach rozwiązaniem jest emulacja aplikacji po UAE lub zastosowanie stosownego wrappera NallePuh.

System czcionek

AmigaOS 4.0 posiada nowy system zarządzania czcionkami, który jest w stanie wykorzystać większość popularnych ich typów, włączając czcionki TrueType i PostScript. Co więcej, czcionki dostępne są przez systemową biblioteki diskfont.library i bullet.library. Oznacza to, że wszystkie aplikacje napisane "w zgodzie z systemem" automatycznie skorzystają z nowych możliwości. Prosty program do zarządzania czcionkami, podobny do Intelifont, który znamy z OS 3.x, pozwoli całkowicie kontrolować wszystkie dostępne czcionki, włączając w to także konwersję czcionek do stylu bitmapowego (na użytek starszych aplikacji, które nie obsługują skalowanych czcionek). Diskfont.library umożliwia stosowanie antyaliasingu, a także wykorzystywanie różnych typów czcionek dla różnych elementów systemu. Wszystko to oczywiście z obsługą charakterystycznych znaków występujących w niektórych czcionkach.

Stos TCP/IP

Łączność ze światem uzyskała priorytet i uległa znacznej poprawie. Obecna sytuacja oparta jest zasadniczo na dwóch podstawowych, zewnętrznych narzędziach, z czego jedno jest dosyć ograniczone, a drugie już od dawna nieosiągalne. Roadshow, nowy stos TCP/IP, może się pochwalić kilkoma imponującymi cechami, takimi jak pełne możliwości konfiguracyjne firewalla i filtra IP, obsługa PPPoE i DHCP, możliwość podłączenia do nowoczesnych sieci takich jak DSL. Główne założenia towarzyszące pracom nad stosem objęły:

• pełne możliwości konfiguracyjne firewalla,
• NAT (Network Address Translation) ułatwiający działanie jako router lub bramka do innej sieci,
• pełna kompatybilność z bsdsocket.library, aby istniejące aplikacje mogły korzystać z nowego stosu bez niepotrzebnych komplikacji,
• automatyczne wykrywanie ustawień sieci, ułatwiające przyłączanie się do istniejącej sieci, z minimalną ingerencją ze strony użytkownika,
• wykorzystanie systemu sterowników SANA-II, aby umożliwić korzystanie z obecnego sprzętu sieciowego,
• rozszerzone API umożliwiające tworzenie bardziej elastycznych programów, które jednocześnie będą prostsze w obsłudze,
• typowo amigowe narzędzie konfiguracyjne.

AmiSSL, odpowiedzialne za szyfrowanie danych i umożliwiające bezpieczną komunikację, także pojawi się w AmigaOS 4.0. Będzie wykorzystywane w takich programach jak IBrowse, YAM, SimpleMail itp.

Systemy plików

AmigaOS 4.0 otrzyma nowe wcielenie najpopularniejszego amigowego systemu plików - FFS-a. FastFileSystem, z wielu względów, jest systemem bardzo przyjaznym, lecz jest trochę przestarzały i brakuje mu kilku elementów, dzięki którym mógłby dorównywać obecnym standardom. Stworzona druga wersja systemu plików (nazwana FFS2) posiada takie cechy jak: obsługa długich nazw (do 107 znaków), obsługa wielu użytkowników, lepsza spójność danych. Nowy system plików został całkowicie przepisany. Poprawiono w nim wielowątkowość, aby zwiększyć szybkość działania, wprowadzono 64-bitowe adresowanie, które zapewnia obsługę dużych napędów.

SmartFileSystem, który stanowi ciekawą (i darmową) alternatywę dla FFS-a, został odpowiednio ulepszony, aby w pełni wykorzystać możliwości nowego systemu operacyjnego. Poprawiono w nim prędkość, bezpieczeństwo danych. W specjalnej natywnej wersji zostanie dodany do AmigaOS 4.0 jako dodatek.

HDToolBox także przeszedł metamorfozę i w AmigaOS 4.0 nazywa się Media Toolbox. Obsługuje wymienne nośniki danych i posiada wbudowane możliwości wielu drobnych, jak dotąd osobnych, programów do obsługi i kontroli dysków SCSI. Dołączony jest również Partition Wizard, który może służyć jako narzędzie do naprawy/odzyskiwania danych. Program potrafi odzyskać skasowane pliki i partycje, pliki z "szybko sformatowanych" (quick-format) partycji, naprawiać i odzyskiwać dane z uszkodzonych partycji. Program potrafi także konwertować stare partycje FFS do nowego systemu plików bez potrzeby ponownego formatowania partycji. Posiada także możliwość optymalizacji partycji stworzonych w systemach FFS i SFS.

System plików napędu CD został uaktualniony i rozszerzony o nowe możliwości, aby móc obsługiwać wszystkie popularne formaty, włącznie z Joliet i HFS(+). Obsługuje także DVD i VideoCD (jednakże niezbędny będzie osobny program odtwarzający zapisane w takim formacie dane) oraz płyty CD-RW przez format Mount Rainier. Płyty Audio będą traktowane jak zwykłe płyty z danymi, a ścieżki Audio będą widziane jako pliki AIFF. W takiej sytuacji nie będą już potrzebne narzędzia do "zrzucania" ścieżek audio.

AmiDock

Znany z AmigaOS 3.9 "odpalacz programów", AmiDock, był bardzo ciekawym dodatkiem, lecz był mało przyjazny użytkownikowi. Na potrzeby AmigaOS 4.0, AmiDock został całkowicie przepisany. Zastosowano w nim mnóstwo wizualnych smaczków, takich jak animowane ikony, przezroczystość. Układ ikon może być wielopoziomowy. Dockies, małe programy dołączone do paska narzędziowego (dock) mogą pokazywać obecnie działające aplikacje, które wykorzystują nową application.library. Dockies zawiera dodatkowo takie użyteczne elementy jak zegarki, lupy, przeglądarki animacji, separatory i wiele więcej. Kolejnym miłym dodatkiem jest możliwość posiadania paska narzędziowego zawsze na wierzchu innych okien lub też pod nimi. Z całą pewnością była to jedna z najbardziej brakujących opcji w AmiDock znanym z OS 3.9.

AmigaInput

AmigaInput to nowy system standardyzujący obsługę urządzeń typu myszki, joysticki, pady. Zastępuje on bibliotekę lowlevel.library i na bazie sterowników zapewnia obsługę wszystkich istniejących typów kontrolerów, zarówno amigowych jak i tych z konsol Sega, PlayStation i innych. Umożliwia też późniejsze dodanie sterowników dla nowych modeli klawiatur i myszek, które mogą się pojawić w przyszłości oraz wszelkich padów i joysticków podłączanych do portu joysticka w karcie dźwiękowej.

MooVidPPC

Popularny odtwarzacz plików wideo - MooVid - zostanie dołączony do systemu jako domyślny odtwarzacz. Program został specjalnie przygotowany do działania pod systemem OS 4.x. Obsługuje dużą liczbę formatów, włącznie z najpopularniejszymi typami AVI (DivX, MPEG4) i Quicktime aż do wersji 6.

MUI

Przez długi okres czasu MUI było głównym elementem wymaganym do działania w większości nowym programów, zarówno shareware/freeware jak i komercyjnych. Z uwagi na dużą popularność i możliwości takiego oprogramowania i fakt, że dużo osób chciałoby móc nadal z niego korzystać pod AmigaOS 4.0, MUI zostało całkowicie przepisane, aby móc działać natywnie pod nowym systemem. Oczywiście odbiło się to w pozytywnym aspekcie zarówno na prędkości działania jak i możliwościach konfiguracji odpowiadającej standardom wprowadzonym do AmigaOS 4.0.