Amiga to wspaniały komputer, jednak zbrodnicza polityka Commodore i kosmiczne ceny kostek pamięci na początku lat osiemdziesiątych pchnęły Amigę w skrajne okrojenie w pamięć - do 128 kB... Twórca Amigi stoczył wyczerpującą walkę wiedząc, że pamięć, która wystarczy w komputerach 8-bitowych, nie sprawdzi się w systemie bardziej nowoczesnym. Skończyło się na tym, jak każdy zapewne wie, że Amiga 1000 posiada na płycie niezliczoną ilość kostek, które dają łączną wielkość pamięci 256 kB. Wystarczy do odpalenia systemu, jak i prostych aplikacji. Do większych zastosowań multimedialnych nadal jest to niewiele. Dlatego też Jay Miner postanowił zostawić furtkę użytkownikowi, który w zależności od zasobności portfela, mógł rozszerzyć pamięć swojego komputera (czyli A500 lub A600) do 1 MB pamięci Chip i 8 MB pamięci Fast. Nie wiem ile taka "ekstrawagancja" kosztowała w 1985 roku, ale podejrzewam, że można by kupić mieszkanie w Warszawie.

Przyjęło się, że rozszerzona, najpopularniejsza Amiga 500 z 1 MB pamięci to standard - większość gier i programów uruchamia się na takiej konfiguracji. Ta tendencja utrzymała się również w przypadku następców A500 - A500+ i A600. A600 miała innowacyjne rozwiązania, których większość amigowców nie doceniała, a wręcz krytykowała. Mowa tu o kontrolerze dysku twardego zamontowanym od razu na płycie (nie trzeba wydawać koszmarnych pieniędzy na jakieś SCSI, AT-busy itp.). Ten pomysł bił na głowę konkurencję spod znaku "trzmiela" (żadne ST nie ma tego!). Port PCMCIA został dopiero odkryty i doceniony po 2006 roku - przenoszenie danych między komputerami stało się tak trywialne! Zarówno dysk twardy, karta CF, czy dodatkowa stacja dyskietek zabiera bufory pamięci (1 bufor = 512 bajtów). Ponadto zastosowany w A600 AmigaOS 2 ma większy apetyt na pamięć niż staruszek 1.3. W wyniku tego, standardowo wyposażona Amiga 600 po skorzystaniu z twardego dysku, karty pamięci oraz dodatkowego napędu dyskietek pozostawia do zabawy jedynie 450 kB pamięci. Odpalasz FileMastera lub Hippoplayera i zostaje 200 kB - prawie tyle, ile matka Amiga 1000 po uruchomieniu AmigaOS 1.1... Aby używać w miarę swobodnie systemu 2.x z dodatkami trzeba posiadać więcej pamięci.

Amiga 600 nie została doceniona i zbyt dużo rozszerzeń pamięci dla tego modelu nie powstało. Główne to pamięć "pod klapkę", rozszerzająca komputer o 1 MB Chip dając razem 2 MB pamięci graficznej. Nie przyspiesza to jednak transferu danych. Powstała więc możliwość dołożenia do 4 MB pamięci Fast przez złącze PCMCIA. Rozwiązanie dobre, choć zabierające port wymiany danych, no i kosztowne - dostępne karty SRAM i DRAM są koszmarnie drogie i kupienie ich graniczyło i wciąż graniczy z cudem (wiele kart sprzedawanych na aukcjach internetowych nie jest kompatybilnych z PCMCIA, choć wyglądają identycznie).

Innym rodzajem rozszerzenia są karty A620 i A630 pozwalające nie tylko zwiększyć ilość pamięci Fast do 32 MB, ale również wzbogacić komputer o nowocześniejszy, 32-bitowy procesor 68030 i koprocesor 68882. Podobnie jak poprzednio, rozwiązanie jest drogie i trudno osiągalne.

Użytkownicy postanowili więc wziąć sprawy w swoje ręce i po docenieniu malutkiej, zgrabniutkiej "sześćsetki" zaczęli lutować dodatkową pamięć Chip (Piggy mod) na płycie i tworzyć "real Fast Ram" zakładany na procesor. Stałem się szczęśliwym posiadaczem tego ostatniego urządzenia. Wykonał je jeden z forumowiczów PPA, chociaż nie był pierwszym jego wynalazcą na świecie - uprzedził go potomek Gagarina, a samo rozszerzenie jest znane jako "ruski RAM" (Czesi, zresztą, też mają swój projekt).

Płytka posiada pamięci pochodzące ze starych pamięci SIMM, dające łącznie 9,5 MB Fast. Nakłada się ją na procesor PLCC 68000 identycznie jak karty turbo A630 i A620. Jest całkowicie autokonfigurowalna i rozpoznawana jako dwa obszary adresowania: 8 MB Fast i 1.5 MB Slow (w rzeczywistości tylko z nazwy, bo działa tak samo szybko jak Fast). Procesor Motorola 68000 ma tyle lat, co większość forumowiczów i pozwala zaadresować do 16 MB pamięci. Czy da się tyle zaadresować w Amidze? I tak i nie... Po włożeniu 9,5 MB pamięci Fast + 2 MB pamięci Chip mamy 11,5 MB. Coś mnie podkusiła i wsadziłem kartę DRAM 4 MB do złącza PCMCIA i odpaliłem komputer. 15,5 MB na belce Workbencha! Pomyślałem "Super!", jednak adresowanie PCMCIA (4 MB) pokrywa się z rozszerzeniem, co powoduje wyskoczenie żółtego "guru" lub inne "szopki" podczas działania oprogramowania. Niemniej jednak, urządzenia CF0: możemy normalnie używać. Dzieje się tak dlatego, że w większości sytuacji nie przekroczymy obszaru 4 MB. Można kopiować pliki z CF0: na dysk twardy i nic się nie stanie. Gorzej będzie, gdy do pamięci zechcemy załadować plik o rozmiarze 5-6 MB.

Rozszerzenie może pracować w dwóch trybach: Full (9,5 MB) oraz PCMCIA Friendly (5,5 MB). Początkowo w starszych wersjach karty można było konfigurować pamięć przez złącze EXT wlutowane w obwód joysticka (tryb pamięci zależał od kombinacji wychylenia joysticka i przycisku fire podczas resetu - podobnie jak w rozszerzeniu ELBOX 2 MB w A500), lecz ten sposób został szybko porzucony i zastąpiony możliwością przełączania najbardziej użytecznych trybów Full i PCMCIA Friendly po prostu przytrzymując RESET na klawiaturze przez 3 sekundy. Możliwość pracy w dwóch wyżej wspomnianych trybach została stworzona z myślą o użytkownikach korzystających z urządzeń CF0: (pamiętać należy, że nie jest istotne jaki rodzaj karty jest wpięty w port PCMCIA - zawsze zajmujemy obszar adresowania).

Podobnie jak w przypadku innych rozszerzeń, uzyskujemy około 33% przyspieszenie pracy procesora, co jest miłym dodatkiem. Nieco mniej miłym dodatkiem jest duże nagrzewanie się rozszerzenia w słabo wentylowanej, standardowej obudowie. Płytka zasłania część grzejących się w trakcie pracy Amigi układów, utrudniając i tak przecież mizerną wymianę powietrza we wnętrzu obudowy. Warto więc zadbać o odpowiednie chłodzenie.

Amiga z takim rozszerzeniem jest fajnym komputerkiem w użytkowaniu. Możemy uruchamiać wielodyskowe gry ("Dragon's Lair 3", "Rise of the Robots", "Goblins III"), możemy odgrywać moduły muzyczne z pamięci Fast (Hippoplayer) większe niż obszar pamięci Chip. Możemy w końcu skorzystać z programowego kickstartu 3.1 i systemu PFS3, dodając dużo buforów dla dysku twardego, stacji dyskietek, karty CF. Amiga 600 nadaje się w końcu do surfowania w sieci! Można zrobić to, co nie było możliwe do tej pory.

Zalety

1. Bardzo dużo dostępnej, autokonfigurowalnej pamięci.
2. Dosyć niska cena urządzenia w porównaniu z kartami turbo i PCMCIA.
3. Przyspieszenie pracy Amigi.
4. Solidna konstrukcja.
5. Możliwość konfiguracji zworkami jak i podłączenia pod przycisk RESET.

Wady

1. Brak możliwości instalacji sanek w standardowym miejscu, co utrudnia montaż dysku.
2. Zbyt duże nagrzewanie się urządzenia.
3. Brak możliwości jednoczesnego montażu karty turbo.
4. Użyte komponenty pochodzą z demontażu, a więc nie ma na nie gwarancji.
5. Podstawka instalacyjna na CPU czasami potrafi nie stykać (problemy podobne jak w A630).
6. Utrudniony montaż kart CF wpinanych bezpośrednio w płytę.

Konfiguracja zworek

JP1 - OFF
JP2 - 5.5 MB PCMCIA Friendly (w nowszych wersjach przytrzymaj RESET na 3 sekundy w celu przełączenia trybu)
JP3 - tylko 1.5 MB SLOW (brak FAST)
EXT - obecnie nieużywane, w starych wersjach podłączane pod linie Fire i jeden z kierunków
RESET - po prostu RESET