Jaś wrócił ze szkoły wcześniej niż zwykle. Zamknął swój pokój na klucz. Po chwili, na monitorze zaczęły pojawiać się różnokolorowe obrazy. Zacisnął rękę i zaczął poruszać nią we wszystkie strony sapiąc nieraz. Oznaka zadowolenia przez parę chwil pojawiała się na jego twarzy. Przedmiot, który sprawiał tyle przyjemności był tylko w jego posiadaniu. Nacisnął jeszcze raz fire i przeszedł do następnego etapu.

Ten krótki wstęp obrazuje rolę drążka wychyłowego w historii rozwoju informatyki w Polsce. Przez lata amigowcy rządzili w grach nie tylko muzyką i grafiką, lecz także intuicyjnym sposobem sterowania bohaterami w grach. Mierna konkurencja jaką stanowiły komputery IBM PC mogła się pochwalić co najwyżej nowymi ustawieniami klawiatury lub dżojstikami analogowymi, których użyteczność w większości typów gier pozostawiała wiele do życzenia.

15 lat później dżojstik jest jedną z niewielu rzeczy, za którą wielu postamigowców tęskni. Także osobom wykorzystującym nowe wcielenia Amig, takie jak komputery marki Pegasos czy MicroA1, brakuje nieraz starego amigowego feelingu, gdy grając pod emulatorami muszą się męczyć z tak niedostosowaną do ówczesnych gier klawiaturą.

Dla fanatyków, fascynatów, a także zwykłych graczy, którzy chcą powspominać stare czasy, niemiecka firma SpeedLink przygotowała nie lada gratkę. Jest nią cyfrowy, 4 przyciskowy dżojstik Competition Pro o symbolu SL-6603-SBK działający w oparciu o standard USB. Dodatkowo do dżojstika dołączona jest płytka ze 185 grami na Amigę oraz programem, w którym możemy je uruchomić (a raczej uruchomić prekonfigurowane WinUAE). Przeglądając listę można zauważyć, że przeważnie są to gry dostępne powszechnie w internecie, w tym dość ciekawe przykłady oprogramowania z kolekcji F1-Licenceware. Chlubną perełką jest pełna wersja Foundation DC. Dane na płytce przygotowane są w postaci instalatora pod system operacyjny Windows, więc by z nich skorzystać należy uprzednio zainstalować pakiet na pececie. Dodatkowo otrzymujemy licencjonowany przez obecnego właściciela praw autorskich ROM Amigi w wersji 1.3 oraz 3.0.

Sam dżojstik posiada typową wtyczkę USB i jest zasilany przez gniazdo z płyty głównej komputera. Standardowy dla komputerów Amiga i pochodnych stos USB Poseidon poprawnie rozpoznaje i konfiguruje urządzenia. Od tego momentu wszystkie systemowe programy wykorzystujące bibliotekę lowlevel.library mogą być sterowane przy użyciu dżojstika. Poseidon umożliwia także dostosowanie szczegółów działania do potrzeb użytkownika, lecz domyślny tryb jest w pełni wystarczający i dla tego typu manipulatora nie potrzeba nic przestawiać.

Główny test dotyczył współpracy oprogramowania, a także wygody użytkowania. Jeśli chodzi o wygodę można ją ocenić na 4+. Niewielki drążek oraz przyciski umieszczone poza nim na obudowie zmuszają do przestawienia się na nowy tryb pracy (dla tych, którzy z takiego typu dżojstika nie korzystali). Efektywne wykorzystanie wszystkich czterech przycisków wymaga pewnej wprawy natomiast dla typowych amigowych zastosowań (jeden przycisk) dżoj obsługuje się nad wyraz wygodnie. Niestety od spodu nie posiada przyssawek, więc ręka obsługująca główny przycisk (duży, po lewej stronie) musi jeszcze podtrzymywać dżojstik. Sama budowa wydaje się być solidna. Drążek jest metalowy z plastykową osłonką, więc nie ryzykujemy przedwczesnej destrukcji tego elementu. Kabel dżojstika jest długi, toteż można go ustawić w najbardziej wygodnym miejscu przy komputerze. Na obudowie dostępny jest także przełącznik aktywujący autofire.

W trakcie kilkudniowego testu dżojstik sprawdziłem pod emulatorami oraz programami natywnymi pod systemem MorphOS 2.1, na komputerze Pegasos II z procesorem G4. Nie zauważyłem problemów podczas działania. Testy przeprowadziłem na przykładowej grze wykorzystującej bibliotekę SDL, czyli na popularnym "OpenTyrianie". Gra się przyjemniej i wygodniej aniżeli na klawiaturze. Podobnie "Wipeout 2097" nie sprawiał żadnych problemów. Bardzo miło dżojstik zachowuje się podczas gry na emulatorach. Gra w "Metal Sluga" czy "Commando" pod emulatorem M.A.M.E. z nowym dżojem to prawdziwa przyjemność. Pozostałe gry, zachowują się wyjątkowo przyzwoicie umożliwiając skorzystanie ze wszystkich czterech przycisków. Problemów nie sprawia dżojstik także pod emulatorem Snes9x. Podobnie ma się sprawa z amigowymi grami pod E-UAE. "Project X", "Superfrog", "The Chaos Engine", "Alien Breed Tower Assault", a także "Mortal Kombat 2" nabierają starego blasku. Gra się z przyjemnością, a klawiatura znów służy tylko do wpisywania kodów na nieśmiertelność.

Podsumowując, uważam, że produkt firmy SpeedLink idealnie wpisał się w zapotrzebowanie rynku. Pewnym minusem jest cena wynosząca około 50 zł. Wcześniej dżojstik dostępny był w wersji bez płytki z grami i kosztował odpowiednio taniej. Niestety nie jest ona już dostępna w sprzedaży. Większość danych z płytki można legalnie pobrać z różnych miejsc w sieci chociaż licencjonowane obrazy kickstartów oraz Foundation DC mogą niezdecydowanych zachęcić do zakupu.