kategorie: Amiga Classic, Efika, eMac, iMac G5, Mac mini, MorphOS 1.4.x, MorphOS 2.x, MorphOS 3.x, Pegasos, Pegasos II, PowerBook, PowerMac, Programy
[#181] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@snifferman, post #180

Wątek tyczył się wykorzystanie PCI-E, więc głównie kart graficznych. Mój Polaris RX560 został wprowadzony na rynek mniej więcej w połowie 2017r. A co do procka to pierwsze partie P5040 trafiły do sprzedaży na początku 2013r, ale jest produkowany do dziś.

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2020 16:52:06 przez MUFA-amigaone-pl
[#182] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@KM_Ender, post #169

Jakieś zmiany to żeby to coś dało a nie bo ktoś ma focha w stronę ppc.
Żadnego tam nowego dziwnego hardware nie ppc.
Tylko open source, unix jako podstawa.
Będzie chodzić zawsze i wszędzie.

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2020 16:56:06 przez swinkamor12
[#183] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@MUFA-amigaone-pl, post #176

Fajnie to działa nawet jak na 1 rdzeń.
Wiadomo kiedy będzie obsługa 2/4 rdzeni?
[#184] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@MUFA-amigaone-pl, post #181

A procesor? Powiedziałes A, to powiedz B.
Znalazłem info, że w X5000 jest procek P5020 (2010/2011)
Można dać tam P5040(2012) aby mieć chociaż 4 rdzenie obsługiwane przez system?
Albo coś bardziej na czasie?

Wątek tyczył się wykorzystanie PCI-E


Ja tam widzę temat
Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM



Ostatnia aktualizacja: 30.06.2020 17:07:58 przez snifferman
[#185] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@snifferman, post #184

P5020 jest stary, ale jest też bliźniaczy proc P5021 możliwe że zostanie zamieniony w standardowej X5000 na wypadek zakończenia produkcji P5020, co chyba ma nastąpić stosunkowo niedługo. P5040 jeszcze będzie długo produkowany, o tym że X5000 040 weszła do betatestów Dickinson informował już dawno. Tak że taka czterordzeniowa X5000 będzie w publicznej sprzedaży, ja użytkuję takową od ponad dwóch lat. Co do obsługi wielu rdzeni, nie jestem upoważniony do zdradzania niejawnych informacji, jednak nawiązując do ostatniego podcastu AmiWigilia, gdzie prowadzący po AmiWest nie spodziewają się niczego, ja bym jednak spodziewał się że coś pokażą....
[#186] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@snifferman, post #184

A procesor? Powiedziałes A, to powiedz B.
Znalazłem info, że w X5000 jest procek P5020 (2010/2011)
Można dać tam P5040(2012) aby mieć chociaż 4 rdzenie obsługiwane przez system?
Albo coś bardziej na czasie?


Dokumentacja dla AmigaOne X5000 z procesorem p5020 i p5040: link

Zdjęcie płyty w dobrej rozdzielczości:

P5020 - naklejka CPU TYPE:
link
p5040 - naklejka CPU TYPE:
link


Miłego czytania :)


Ostatnia aktualizacja: 30.06.2020 17:37:12 przez Amig_OS
[#187] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@MUFA-amigaone-pl, post #185

Wybacz moją niewiedzę, ale z tego co piszesz wynika że:
Standardowo X5000 jest sprzedawana z prockiem 5020(2010/2011).
5040(2012/2013) jest w testach beta.
System wykorzystuje 1 rdzeń a czy wykorzysta więcej to tajemnica.
A 5040 działa chociaż stabilnie od ręki na jednym rdzeniu?

Fajnie, że ktoś pracuje nad nowym komputerem z retro podzespołów, które nadal są dostępne OK

Tylko trochę drogawe.

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2020 17:30:31 przez snifferman
[#188] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@MUFA-amigaone-pl, post #185

Fajnie że się coś rusza w kwestii obsługi wielu rdzeni w amigowych systemach.
Do niedawna myślałem że to w ogóle nie jest możliwe ale możliwe że jest możliwe skoro w AROS jest możliwe super OK!

Swoją drogą, czy ktoś próbował już podkręcić X5000 albo X1000?
Mi te procesory wyglądają na takie które można by dość znacznie przyśpieszyć. Może nie 3GHz ale przynajmniej +500MHz to pewnie by się dało

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2020 17:55:16 przez XoR
[#189] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@XoR, post #188

No tak P.A. Semi reklamowało swojego procka jako 2GHz, a finalnie wyszło 1.8GHz, ponieważ wtedy w 2011r jak to weszło do betatestów, to ta granica 2GHz była magiczną liczbą niedostępną wcześniej dla Amigi, to dużo ludzi się napaliło i pytanie o podkręcenie było pewnie jednym z pierwszych na forum betatesterskim.

Odpowiedź była taka że da się podkręcić, że wiedzą jak to zrobić, ale przepisu nie udostępnią, bo to zbyt drogocenny i unikatowy sprzęt by sobie takie eksperymenty robić. Nikt więc już dalej nie cisnął. Potem temat umarł i już do neigo nie wracano.

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2020 18:29:47 przez MUFA-amigaone-pl
[#190] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@abcdef, post #166

Z tego co pamietam to PCI mialo (i dalej ma) taktowanie 33MHz niezalezne od szyny FSB. To szyna Local Bus byla powiazana z FSB na sztywno.

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2020 18:36:58 przez BuLa
[#191] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@BuLa, post #190

To po pierwsze nie wiem jak chciałeś uzyskać 33MHz z zegara 40MHz albo 25MHz - to raz, a dwa że PCI było zarówno 32bit 33MHz, jak 64bit 33MHz jak 32bit 66MHz i 64bit 66MHz - per specs. Natomiast rzeczywisty zegar przez dłuuuuuuugi okres był zawsze powiązany z FSB i tak kręcąc celerona 300A z FSB 66MHz na 100MHz nie było problemu bo zmieniało się też dzielnik FSB:PCI, ale dla niektórych wartości FSB to PCI działało niżej (np. 25MHz) bądź wyżej (np. 40MHz) ...
[#192] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@abcdef, post #191

I wtedy to kiedy PCI działało na 25 Mhz lub 40 Mhz był duży problem z modemami, sieciowkami, kartami dzwiekowymi itp. Wiem z doświadczenia.
[#193] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@snifferman, post #184

X5000 to sprzęt lekko wolniejszy od PowerMaca PCIe 2,3Ghz z 2005 roku. Dodatkowo nie ma Altiveka przez co oglądanie filmów jest ograniczone. Minusem też jest tylko 1 slot PCIe pełnowymiarowy. Plusem jest obsługa DDR3, ale tylko obsługa - prędkość jest na poziomie słabszych DDR2. Ogólnie sprzętowo w porównaniu do flagowca - PowerMaca PCIe G5 2.5 Ghz wypada gorzej co jest tragedią biorąc pod uwagę, że sprzęt z ~2015 roku nie jest lepszy od sprzętu z 2005, z drugiej strony to najlepszy sprzęt stricte amigowy.
[#194] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@michal_zukowski, post #193

nie ma Altiveka przez co oglądanie filmów jest ograniczone


jak dekoduje kartą graficzną to nie potrzebuje do tego AltiVeca.
[#195] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@recedent, post #194

Do dekodowania jpegów też użyjesz karty graficznej, albo do kodowania mp3.

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2020 21:05:15 przez michal_zukowski
[#196] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@michal_zukowski, post #195

Na PC nie ;) Ale SoCe ARMowe właśnie to samo robią czyli dekodują jpeg w bloku kodeków a/v, głównie na cele MJPEG, ale nie zmienia to faktu, że dekodowanie jest na dedykowanym h/w :) Czy na AOS4 i GCN/RDNA od AMD da się? Od UVD v6.0 bodajże jest dekodowanie jpeg. A encoding mp3? A lame chyba leci głównie na 1 wątku to co za różnica?
[#197] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@michal_zukowski, post #193

sprzęt z ~2015 roku nie jest lepszy od sprzętu z 2005


Nowe retro, chociaż 2015, to już i tak leciwe.


do mojego 10 letniego laptopa z i7.


Gratulacje,a ja pracuję i zyję w Polsce i zamiast starych pecetów mam nowe Amigi


W kolekcji mam też starsze PC`ty jak i amigi od C. Nie bardzo rozumiem, co ma do tego życie w Polsce. Jak mieszkałem w Polsce, to też miałem nową Amigę i nie budziłem respektu na dzielnicy, chociaż wtedy była rok, czy 2 po premierze. Historia lubi się powtarzać

X5000 to sprzęt lekko wolniejszy od PowerMaca PCIe 2,3Ghz z 2005 roku.

Ale da się tego dzisiaj używać? YT w 4K albo chociaż 1440p? Pytałem o to chyba rok czy 2 temu, ale wedy mówiono, że jeszcze nie, ale kwestia softu i lada chwila... W amigowym świecie z tymi chwilami różnie bywa, więc wolę dopytać

Ostatnia aktualizacja: 30.06.2020 21:52:52 przez snifferman
[#198] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@snifferman, post #197

Chyba daje radę:

[#199] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@abcdef, post #196

A encoding mp3?

A po co ktoś miałby w ogóle enkodować mp3? W erze terabajtowych dysków...

Nawet jak ktoś bardzo potrzebuje zmniejszyć rozmiar plików np. aby wrzucić na telefon albo przenośny player to dzisiaj do tego jest AAC który ma najlepszą jakość ze stratnych kodeków audio.

Ale SoCe ARMowe właśnie to samo robią czyli dekodują jpeg w bloku kodeków a/v, głównie na cele MJPEG, ale nie zmienia to faktu, że dekodowanie jest na dedykowanym h/w :)
Jeszcze oprogramowanie musi to wspierać.
Podejżewam że większe szczęście co do tego będzie pod jakimś Androidem/iOS niż np. Linuxie na RPi. Ja przynajmniej nie widziałem różnicy w szybkości ładowania się stron na RPi4 w Chromium z akceleracją sprzętową video vs bez niej.
[#200] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@XoR, post #199

google: FLAC encoding / decoding using GPU acceleration
[#201] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@michal_zukowski, post #195

Ostatnie PowerBooki 15" i 17" w układach dźwiękowych mają sprzętowy dekoder AC3 wykorzystajcie go pod MorphOS w programach.
[#202] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@] SKOLMAN_MWS ˇ agrEssOr [, post #200

Ciekawe.
W sumie jak konfigurować kodeki to można i poszukać wersji GPU. Choć nawet jak przekodowywałem czasami FLAC na M4A to więcej schodziło z klikaniem i wrzucaniem tego na telefon niż sama konwersja a to było na tylko 4 rdzeniowym cepie...

Dzisiaj używam tylko Tidala Master do muzyki.
Z plików to tylko jakieś SNDH, SID, MOD, S3M, XM, itp.
[#203] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@michal_zukowski, post #193

X5000 to sprzęt lekko wolniejszy od PowerMaca PCIe 2,3Ghz z 2005 roku. Dodatkowo nie ma Altiveka przez co oglądanie filmów jest ograniczone. Minusem też jest tylko 1 slot PCIe pełnowymiarowy. Plusem jest obsługa DDR3, ale tylko obsługa - prędkość jest na poziomie słabszych DDR2. Ogólnie sprzętowo w porównaniu do flagowca - PowerMaca PCIe G5 2.5 Ghz wypada gorzej co jest tragedią biorąc pod uwagę, że sprzęt z ~2015 roku nie jest lepszy od sprzętu z 2005, z drugiej strony to najlepszy sprzęt stricte amigowy.


Garstka faktów pomieszana ze zbiorem legend i pobożnych życzeń. Oczywiście nie jest tak że ten PowerMac jest technologicznie do tyłu jedynie względem pamięci RAM. On w porównaniu do X5000 jest technologicznie do tyłu, niemal w każdym aspekcie. Owszem zdążył załapać się na PCI-E, ale nie muszę dodawać że wysposażony jest w przestarzałe PCI-E pierwszej generacji, owszem załapał się na SATA, ale oczywiście jest to tylko SATA I, o którym zapomnieli już nawet najstarsi górale.

Dalej co do podwójnego gniazda PCI-E, to niestety o ile wiem mobo tego Maca nie jest w stanie obsłużyć technologii SLI. Zresztą nawet gdyby teoretycznie było, to nic by to nie dało gdyż MOS nie wspiera NVidii, a konkurencyjne CrossfireX od AMD, w czasach tego Maca jeszcze nawet nie istniało. Poza tym, o czym my tu mówimy w przypadku systemu, który nie potrafi nawet obsłużyć nawet gniazda HDMI w 18 lat po zaprojektowaniu tego standardu. Reasumując zaleta tego gniazda jest dokładnie taka sama, jak np. zaleta spoilera zwiększającego docisk przy prędkości 200KM/h, którego ktoś zamontowałby sobie we Fiacie 126p.

Jedynym faktycznym argumentem, który można by uznać za przewagę jest Altivec, bo choć w dzisiejszych czasach doskonale można się bez niego obejść, to ja zawsze będę uważał że lepiej coś mieć niż nie mieć. Jak już jednak wspomniałem wcześniej, co potwierdziło też kilku przedmówców w nowoczesnych systemach operacyjnych znacznie lepiej np. z odtwarzaniem filmów radzi sobie GPU i nie obciąża się do takich zadań procesora. Jednak nawet biorąc pod lupę niezbyt nowoczesnego MOSa, niech nikt nie myśli że Altivec, nieustannie przez cały czas wpływa na wydajność tej platformy. W praktyce zastosowanie Altiveca można policzyć na palcach jednej (może dwóch) ręki, to jest Lame, MPlayer i FFMEPG (chociaż co do MOSa to głowy nie dam, gdyż mosowa wersja FFMPEG jest chyba tak samo stara jak ten Mac), może jeszcze ze dwa datatypy, coś z gatunku spraw niepotrzebnych, czyli liczenie kluczy czy generowanie fraktali i to by było na tyle.

Jesli 20 lat temu w czasach AmigaOS 3.9 i A1200 z Blizzardem PPC, spotykaliście się z często powtarzanym powiedzeniem że 603e, to jest tylko dodatkowy kooprocesor, który potrafi długimi godzinami nic nie robić, to wiedzcie że w porównaniu do Altiveca w MOS, starego "Blizzka" można by nazwać pracusiem.

Reasumując tem PowerMac, to po prostu stary sprzęt retro, oparty na starych technologiach, który co prawda liznął już trochę dzisiejszego świata, ale tylko w oparciu o pierwszą dawno przebrzmiałą generację stosowanych dziś standardów. Proc jak i wszystkie inne elementy od wielu lat są już nieprodukowane. Nijak nie można go zestawiać z X5000, która jest sprzętem nowym, zbudowanym na bazie cały czas sprzedawanych komponentów. Procki weszły na rynek kilka lat temu, ale skoro wciąż jest na nie zbyt (przecież nie kupuje ich tylko rynek Amigi, a nawet przede wszystkim nie rynek Amigi), to znaczy że wedłkug klientów wciąż dają radę. Nowe komponenty, takie jak współczesne karty graficzne są wykorzystywane w systemie amigowym co dodatkowo dodaje tej Amidze wigoru. Nie można więc tutaj w żadnym wypadku używać słowa retro, a kto tak czyni stara się być po prostu złośliwym i nic więcej.

Ostatnia aktualizacja: 01.07.2020 12:33:02 przez MUFA-amigaone-pl
[#204] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@snifferman, post #197

Jak mieszkałem w Polsce, to też miałem nową Amigę


Kolego można merytorycznie dyskutować, zadając rzeczowe konkretne pytania, można też zadać pytania wysyłając do pytanego przekaz że ten dysponuje jakimś retrośmieciem, przy którym jefgo 10 letni pecet to ho ho. Ty wybrałeś tę drugą opcję. Jesli wchodzisz na boisko i w pierwszym zagraniu jedziesz przeciwnikowi korami po Achillesach, to nie licz że w następnym ktoś nie kopnie Cię w kostki. Ja zawsze dostosowuje się poziomem do rozmówcy. Możemy więc rozmawiać na poziomie. Na przykłąd Ty wbrew faktom przestaniesz nazywać X5000 jako retro, a ja przestanę mówić o róznych anegtotach i złośliwościach, jakie czasami padają pd adresem Polonusów. Wybór należy do Ciebie.
[#205] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@MUFA-amigaone-pl, post #203

z X5000, która jest sprzętem nowym, zbudowanym na bazie cały czas sprzedawanych komponentów.


Intel 386 był produkowany do 2007 roku. Za Wikipedią:

In May 2006, Intel announced that 80386 production would stop at the end of September 2007.[10]


https://www.webcitation.org/618aFir9z?url=http://www.reghardware.com/2006/05/18/intel_cans_386_486_960_cpus/

Z tego, że coś jest nadal produkowane, nie wynika, że jest nowoczesne. Ludzie którzy twierdzą powyżej, że X5000 to sprzęt retro, na bazie retro podzespołów, mają rację. Gdyby ktoś w 2006 roku złożył sobie peceta z nowo wyprodukowanym 386, nie stały się automatycznie właścicielem nowoczesnego sprzętu. Nowego tak, ale nie nowoczesnego.
[#206] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@MUFA-amigaone-pl, post #204

Na przykłąd Ty wbrew faktom przestaniesz nazywać X5000 jako retro, a ja przestanę mówić o róznych anegtotach i złośliwościach, jakie czasami padają pd adresem Polonusów.


Dorośnij. Pozatym retro jest teraz w cenie. A jak X5000 było już leciwe w chwili premiery, to mało kto to kupi. Za kilkanaście lat może być coś warte. Trwa też moda na nowe reto-konsole i nowe retro komputery.

Zadałem rzeczowe pytanie. Czy YT chodzi w 4K i czy można korzystać z 4 rdzeni.
Na pierwsze zagadnienie widziałem odpalone filmiki, ale nie w przeglądarce i na YT.
Drugie zagadnienie owiane jest tajemnicą.

Przypomina mi to trochę sprzedaż autokomisową. Nówka nieśmigana, a co nie działa to się przemilczy albo lekko nagnie prawdę
[#207] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@MUFA-amigaone-pl, post #203

A więc:
- który procek jest szybszy? ten z X5000 czy ten z PowerMaca G5 PCIE 2.5Ghz
- która pamięć jest szybsza, ta DDR2 z G5 czy DDR3 z X5000?

ps. FFMpeg jest częścią Mplayera, a na MorphOSie mamy aktualną wersję z czerwca. W samym MorphOSie ffmpeg zawarta jest w thumbnails.library więc nawet w samym MorphOSie mamy nowszą wersję niż na OS4. Nie wiem czemu się uczepiłeś jakiejś starej losowej wersji z netu na MorphOSa. FFMpeg jest na MorphOSie nowszy niż na AmigaOS4. Dotarło?
[#208] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@MUFA-amigaone-pl, post #203

Wersja PCI-E nie będzie miała wpływu na wydajność. Oto dowód w postaci testu na dość szybkim Radeonie na platformie który wyciska z niego ostatnie poty:


Wersja SATA może mieć jakiś tam wpływ. Choć nie spodziewałbym się że będzie to wpływ jakoś specjalnie widoczny.
Z tego co jednak widze MorphOS obsługuje jakieś kontrolery ale na ile one są dobre to nie wiem. Najlepiej to by było obsługę NVMe zrobić...

Główną różnicą jest wydajność procesora. Jednak jakby nie patrzeć G5 będzie wydajniejszy. Także dzięki AltiVec.

Jeśli chcesz użyć dobrego argumentu PowerMac G5 vs X5000 to te makówki są nieznośnie głośne. Pewnie da się coś z tym zrobić ale tak domyślnie to nie da się ich używać Przynajmniej mój G5 Dual 2.7GHz wyje jak stary odkurzacz
[#209] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@snifferman, post #206

Retro jest w modzie i nie mam nic przeciwko retro, byleby tylko odróżniać retro od nie retro. Jakoś nie widziałem tekstów o X5000 np. w czasopiśmie Adama Zalepy "Retrokomputer". Znaczy że większość z nas wie co to retro, a co nim nie jest.

Co do Youtube, to można z niego korzystać na różne sposoby tu masz np. stronę domową programu SmTube znajdziesz tam linki do wersji dla Windows i Linuxa (ale teki sam program istnieje też dla AmigaOS 4), podpinasz do neigo dowolny player i jedziesz. Dałem zdjęcie Playera, bo ak masz odtwarzacz, to już spokojnie dasz radę odtworzyć filmy z YT, i to na kilka sposobów. Bezpośrednio w przeglądarce nie dasz na dziś przeskoczyć poza HD Ready, chociaż w ostatnich miesiącach jest spory progres na lini Odyssey - obsługa YT, a ostatnio mamy dośc długą kilkutygodniową przerwę od czasu wydania ostatniej bety, więc może kolejna odsłona przyniesie tutaj większe zmiany.

Co do X5040, to niestety jest to komercyjny projekt, system też jest komercyjny, obowiązują mnie umowy NDA. Wiedz że mam ponagrywane różne filmiki, począwszy od tzw "unboxing", przez instalację systemu itd. Jak będę mógł to upublicznić natychmiast to zrobię, ale to ode mnie nie zależy. Zwykły user musi wyczekiwać newsów na corocznym Amiwest czy śledzić blog Trevora. Wszyscy wiemy że komunikacja Hyperionu czy A-EONu z użytkownikami powinna być na lepszym poziomie, ale je nic na to nie poradzę, mogę tylko przestrzegać podpisanych umów.
[#210] Re: Procesor PPC, szybkość, wady, zalety, różnice do x86, ARM

@snifferman, post #206

Zastanawiające jest że się uczepiłeś tego YT 4K...
Poza tym kogo interesuje czy 4K działa dobrze na komputerze... dzisiaj to ma śmigać 8K 60Hz
Na stronie www.PPA.pl, podobnie jak na wielu innych stronach internetowych, wykorzystywane są tzw. cookies (ciasteczka). Służą ona m.in. do tego, aby zalogować się na swoje konto, czy brać udział w ankietach. Ze względu na nowe regulacje prawne jesteśmy zobowiązani do poinformowania Cię o tym w wyraźniejszy niż dotychczas sposób. Dalsze korzystanie z naszej strony bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej będzie oznaczać, że zgadzasz się na ich wykorzystywanie.
OK, rozumiem